کتاب بدهی؛ ۵ هزار سال نخست توسط دیوید گریبر، مردمشناس و جامعهشناس آمریکایی نوشته شده و در سال ۲۰۱۱ منتشر شده است. این کتاب به بررسی رابطه تاریخی بدهی با نهادهای اجتماعی مانند مبادله کالا به کالا، ازدواج، دوستی، بردهداری، قانون، مذهب، جنگ و دولت میپردازد. گربر استدلال میکند که سیستمهای بدهی و اعتبار خیلی پیشتر از ظهور پول وجود داشتهاند و این سیستمها نقش مهمی در شکلگیری جوامع انسانی ایفا کردهاند. کتاب از اولین سوابق شناخته شده بدهی در تمدن سومر در حدود ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد تا به امروز را پوشش میدهد. گربر استدلال میکند که سیستمهای بدهی و اعتبار پیش از پول و مبادله کالا به کالا ظاهر شدهاند. او همچنین بیان میکند که بازارها اغلب توسط خشونت دولتی حمایت و نگهداری میشوند. کتاب درباره این که چگونه بدهی ساختارهای اجتماعی، شورشهای سیاسی و مفاهیم قانونی و مذهبی را تحت تأثیر قرار داده است، بحث میکند. همچنین تأثیر بدهی بر تنشهای اجتماعی و ناآرامیها را بررسی میکند.